Leven zonder kinderen

Zorg voor jezelf en voor elkaar

Wanneer blijkt dat kinderen krijgen geen optie is, krijgt je leven een andere wending. Eentje die je nooit voor mogelijk hebt gehouden. Je levensboek begint een nieuw hoofdstuk: vellen leeg papier staren je aan, klaar om beschreven te worden. Je geeft het heden en de toekomst op een andere manier betekenis. Waarin genieten, goed voor jezelf en voor elkaar zorgen centraal staan. En waarbij je nadenkt over de vraag: wie zorgt er voor jou als jij of een ander dat niet meer kan?

Het heropbouwen van je leven nadat je weet dat kinderen krijgen voor jou en jullie geen optie meer is, gaat met vallen en opstaan. En hoewel elk individu dit proces op een heel eigen manier beleeft en verwerkt, kun je uit de vele ervaringsverhalen bij Freya opmaken dat zingeving daar een grote rol in speelt. Logisch ook. Je initiële dromen vervliegen en je gaat (soms letterlijk) op ontdekkingsreis om voldoening uit je leven te halen. Het hoofdstuk Kinderen krijgen is afgesloten en een blanco pagina nodigt je uit om verder te schrijven. Maar … hoe dan?

Wat maakt jou gelukkig?

Een onvervulde kinderwens betekent samen of alleen verdergaan. Zorgen voor elkaar en/of voor jezelf. Zorgen dat je nu kunt genieten en weer gelukkig wordt. En ja, eerlijk is eerlijk: een leven zonder kinderen heeft verdrietige kanten, maar biedt ook zeker voordelen. Je hebt bijvoorbeeld meer vrijheden en houdt over het algemeen gemiddeld per maand meer geld over dan een gezin met kinderen. Je kunt bewustere keuzes maken waarmee jij je leven op een andere manier betekenis geeft.
Wanneer ben jij gelukkig en haal jij voldoening uit je leven? Wil je leuke dingen doen, verre reizen maken, een oude hobby oppakken of een nieuwe ontdekken of eindelijk je motorrijbewijs halen? Het zijn zomaar wat voor de hand liggende voorbeelden. Een stap verder gaat de overweging of fulltime werken de mate van jouw geluk bepaalt. Misschien is een parttimebaan ook een bevredigend alternatief. Waardoor je tijd overhoudt voor bijvoorbeeld vrijwilligerswerk of om je passie te volgen. Of misschien voelt het beter om je eengezinswoning in die kinderrijke buurt te verruilen voor een kleiner en praktisch appartement of voor die knusse droomboerderij in het buitengebied. En wat te denken van de mensen om je heen? Passen die nog bij jou nu jij je toekomst herinricht? Of sta je open om nieuwe mensen te ontmoeten en je netwerken uit te breiden?

Wat als …

Aansluitend op de vraag over wat jou gelukkig maakt, is er nog een overweging die de moeite van het overdenken waard is. Want wat gebeurt er als jij niet meer voor jezelf of jullie niet meer voor elkaar kunnen zorgen? Wanneer er sprake is van een relatiebeëindiging of echtscheiding, van ontslag, arbeidsongeschiktheid of een andere inkomensterugval. Of misschien zelfs van een ziekte of overlijden. Reële situaties die je zomaar kunnen overkomen en waar je op bedacht moet zijn.
Vroeger dachten we altijd: als mij iets overkomt, zorgen de kinderen wel voor mij. Maar ja, die zijn er niet. En zelfs als je kinderen hebt, is dat geen garantie dat zij voor je blijven zorgen. Gelukkig kun jij je op mogelijke toekomstscenario’s voorbereiden. De wetenschap dat je alles inzichtelijk en goed geregeld hebt, ontspant en geeft rust. Vraag is alleen waar moet je zoal aan denken om met een gerust hart de toekomst tegemoet te gaan?

Ten eerste: bouw een sociaal netwerk om je heen

Een divers en betrokken sociaal netwerk is altijd waardevol. Het is confronterend en klinkt cliché, maar op en rondom het schoolplein ontstaan vaak de meest nuttige relaties en vriendschappen. Ouders ontmoeten elkaar, maken via de kinderen nader kennis en er groeit een groot onderling saamhorigheids- en verantwoordelijkheidsgevoel. Ze helpen, ontlasten en zorgen voor elkaar en elkaars kinderen. Een nieuw sociaal netwerk ontstaat.
Nu is het schoolplein voor jou wellicht niet de meest uitnodigende plek om naartoe te gaan, maar er zijn diverse andere manieren om je sociale netwerk te versterken of uit te breiden. Vergelijkbaar met het schoolplein zijn bijvoorbeeld de hondenspeelveldjes, hondentrainingen en/of rasverenigingen van je huisdier (waar je overigens verbazingwekkend veel lotgenoten aantreft). Maar ook vrijwilligerswerk loont en beloont. In alle opzichten.

Vrijwilligerswerk
Jezelf belangeloos inzetten voor een goed doel schenkt voldoening, is betekenisvol, verrijkt je als mens en loont. Voor zowel een vrijwilligersorganisatie als voor jou. Als bonus leer je nieuwe mensen kennen. Die net als jij dat specifieke doel of die organisatie omarmen, vergelijkbare levenservaringen hebben, dezelfde idealen of ambities nastreven en energie en voldoening willen halen uit hun vrijwilligerswerk. Dat alles vormt de basis voor een waardevolle relatie en een nieuw sociaal netwerk.

Woongroepen
Een totaal ander voorbeeld waar je een netwerk opbouwt, is in een woongemeenschap of woongroep. Ouderen en jongeren leven samen in een of meerdere gebouwen waarin iedereen beschikt over zelfstandige woonruimte. Daarnaast is er tenminste één gemeenschappelijke plek, bijvoorbeeld een terras, keuken of koffiekamer. Een woongemeenschap gaat over zelfstandigheid, verbondenheid, saamhorigheid en zorgen voor elkaar (burenhulp). Weten dat jij je buren met elk klein gebaar (al is het maar een kopje koffie of een praatje) kunt helpen, schenkt voldoening. Anderzijds ontmoet je nieuwe mensen en is het een geruststellende gedachte dat je zelfstandig, maar niet alleen woont en dat je een beroep kunt doen op je buren. Dat ontspant, stelt gerust, biedt zekerheid en geeft vertrouwen.

Ten tweede: verschaf inzicht in je financiën

Een degelijk en betrouwbaar sociaal netwerk is één antwoord op de vraag wie er voor jou zorgt als jij of je partner dat niet meer kan. Een ander is de wetenschap dat je financieel alles goed op orde hebt en dat je zowel op het heden als op de toekomst voorbereid bent. Je hebt inzichtelijk welke impact een inkomensdaling als gevolg van een omvangrijke levensgebeurtenis zoals ziekte, werkloosheid, pensioen of overlijden heeft op jou of jullie leven. Hoe je dat inzicht verkrijgt?
MijnGeldzaken.nl is een voorbeeld van een online financieel dashboard dat op basis van jouw input de diverse toekomstscenario’s doorberekent en in kaart brengt. Ben je minder handig met cijfertjes, kun je een financieel adviseur of planner in de arm nemen. De meeste bancaire instellingen bieden die dienst. Het voordeel is dat zij direct doorrekenen naar passende producten, zodat je al je financiën onder een dak hebt. Nadeel is dat ze niet neutraal zijn en veelal denken binnen de kaders van het eigen aanbod. Er zijn ook onafhankelijk financieel planners die niet aan bepaalde producten of instellingen gelieerd zijn. Op ffp.nl zie je welke gecertificeerde financiële planners in jouw omgeving actief zijn.

Ten derde: stel een levenstestament op

Als blijkt dat jij, bijvoorbeeld als gevolg van ziekte, niet meer zelfstandig kunt beslissen, biedt een levenstestament de oplossing. In deze notariële akte wijs je een vertrouwenspersoon of gevolmachtigde aan die de zeggenschap krijgt over je financiën, medische en persoonlijke zaken. De wetenschap dat iemand in wie je alle vertrouwen hebt jouw zaken behartigt als jij daartoe niet in staat bent, geeft rust. Je weet dat jij en je toekomst in goede handen zijn. Dat je gezondheid en leven geregeld wordt op een manier zoals jij dat nu wilt. En je weet dat er voor je gezorgd wordt. Ook al heb je geen kinderen.
Natuurlijk word je, wanneer je geen levenstestament of volmacht geregeld hebt, ook beschermd door de wet. Dus je hoeft het niet per se te regelen. Wanneer de wet in werking treedt, benoemt de rechter een bewindvoerder. En dat kan best iemand zijn waar je niet helemaal achter staat. Wil je zelf de regie behouden? Overweeg dan een levenstestament of volmacht. De verschillen, een uitgebreide checklist en meer informatie vind je op www.notaris.nl.

Tot slot: zorg voor je beestjes

Veel mensen zonder kinderen hebben de zorg voor een hond, kat of ander huisdier. Op zijn zachtst gezegd: die beestjes worden vaak gruwelijk verwend en komen niets te kort. Maar wat gebeurt er met jouw honden- of poezenkind als jou en/of je partner iets overkomt? Ook dat kun je nu al regelen.
Je kunt dichtbij beginnen door in je directe omgeving iemand te zoeken aan wie je die zorg toevertrouwt. Waar krijgen ze net zoveel aandacht en liefde als dat ze van jou krijgen? Vraag diegene of die bereid is jouw beestje(s) op te vangen als er iets mocht gebeuren. De zorg voor (meer of extra) dieren brengt een financiële druk met zich mee die niet iedereen kan dragen. Ook dat kun je nu al regelen. In een legaat in je testament leg je vast wie er voor je huisdier gaat zorgen en welk bedrag je daarvoor aan die persoon nalaat. Je kunt ook in je testament laten opnemen dat een stichting een geschikt baasje zoekt voor jouw beestje.
Welke optie je kiest, ook hiervoor geldt: jij hebt de regie. Je hoeft het niet per se te regelen. Je kunt afwachten wat de toekomst brengt en erop vertrouwen dat het allemaal wel goed komt. Of je houdt zelf de touwtjes in handen en legt nu alles vast. Zodat je zeker weet dat jouw dier de zorg, aandacht en liefde krijgt die het verdient.

Geniet nu; zorg voor je toekomst

Je onvervulde kinderwens blijft altijd een open hoofdstuk in je boek. Maar kijk om je heen en laat je inspireren over hoe jij de blanco pagina’s van de volgende hoofdstukken kunt vormgeven en invullen.
Geniet nu! Doe leuke dingen, verken nieuwe grenzen en ontmoet andere mensen. Verrijk jezelf als mens, geef je leven opnieuw betekenis en zoek naar zaken waarmee je voldoening uit je leven haalt. Wees voorbereid op (andere) levensbepalende gebeurtenissen, creëer inzicht in het heden en de toekomst en weet wie er voor jou, je partner en/of je beestje(s) zorgt als jij dat niet meer kunt. Dat alles stelt gerust, geeft vertrouwen en ontspant. Gun jezelf alle levensgeluk. Ook als blijkt dat je leven een andere wending neemt dan je vooraf had bedacht.